Z miast kresowych,
wschodnich osad i wsi,
Z rezydencji, białych dworków i chat
Myśmy wciąż do Niepodległej szli,
Szli z uporem, ponad dwieście lat!
-
Wydłużyli drogę carscy kaci,
Przez Syberię wiódł najkrótszy szlak
I w kajdanach szli Konfederaci
Mogiłami znacząc polski trakt…
„Marsz Sybiraków”
„Wśród różnorodnych społeczności mieszkających w powiecie gryfickim niemałą grupę tworzą mieszkańcy dawnych polskich Kresów Wschodnich, którzy w latach 1940-1941 stali się ofiarami stalinowskich represji. Przymusowo wywiezieni w głąb Związku Radzieckiego, skazani na morderczą pracę przy wyrębie lasów, wywożeniu i spławie drewna na Dalekiej Północy czy uprawie bawełny na polach Kazachstanu, tracili nadzieję na powrót w rodzinne strony. Sybiracy –łączą ich tragiczne doświadczenia, a przykre wspomnienia naznaczyły historie ich rodzin. Przez dziesięciolecia byli wśród nas, ale wiedza o ich losach zamknięta była w kręgu najbliższych. O kolejach swego życia mogli zacząć swobodnie mówić dopiero po przemianach ustrojowych zapoczątkowanych w 1989 roku. Wielu skorzystało z tej możliwości i dziś możemy cieszyć się bogatą literaturą wspomnieniową o tematyce syberyjskiej.”1
Upamiętniając 85 rocznicę napaści Sowietów na Polskę w dniu dzisiejszym 15 września 2024 roku spotkaliśmy się na uroczystej Mszy Świętej w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Gryficach.
W uroczystości brały udział poczty sztandarowe: Sybiraków, NSZZ Solidarność, Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana Oddziała w Gryficach (Elżbieta Targosz, Zbigniew Prośniewski i Jan Nocko) oraz gryfickich szkół.
Celebransem Eucharystii był ksiądz dziekan dr Kazimierz Półtorak. W homilii przedstawił rys historyczny tragicznych losów Sybiraków. Wspomniał o mało znanych faktach tych wydarzeń.
Po Mszy Świętej zebrani w kościele udali się na Cmentarz Komunalny w Gryficach, gdzie znajduje się Pomnik Matki Sybiraczki.
Uroczystości rozpoczęła Prezes Związku Sybiraków Koła Terenowego w Gryficach Jadwiga Milczarczyk, która powitała przybyłych gości i poczty sztandarowe. W krótkim przemówieniu nawiązała do przeżyć własnej rodziny związanych z zsyłką na Syberię.
Następnie głos zabrał Wicestarosta Gryfic Waldemar Wawrzyniak, który podkreślił znaczenie pamięci o tych wszystkich wydarzeniach dla naszej Ojczyzny.
Z kolei Burmistrz Miasta i Gminy Gryfice Tomasz Aniuksztys, zwrócił się do młodzieży aby pamiętała że „o pamięci przeszłości nie ma przyszłości”. Podziękował również wszystkim zaangażowanym za kultywowanie pamięci o Sybirakach.
Dziekan Kazimierz Półtorak odmówił modlitwę w intencji zmarłych Sybiraków.
Zebrane delegacje zapaliły znicze i złożyły wiązanki pod tablicą upamiętniającą zmarłych Sybiraków Ziemi Gryfickiej. Nasz oddział reprezentowały: Danuta Radecka, Beata Poźniak i Teresa Bzdurska.
Zaproszeni goście udali się do restauracji „Dragon” w Gryficach na spotkanie upamiętniające śp. Wandę Stacewicz zmarłą 19 lipca 2024 roku. Jej losy i jej rodziny przedstawił pan Grzegorz Burcza wiceprezes Koła Sybiraków w Gryficach.
Dziękujemy za możliwość uczestniczenia w uroczystościach związanych z obchodami Dnia Sybiraka w Gryficach. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział w Gryficach reprezentowały Teresa Bzdurska, Danuta Radecka i Wiesława Żuchowska.
~~
Wiesława Żuchowska
Sekretarz Zarządu Oddziału
Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana” w Gryficach
Gryfice 2024
- „Sybiracy” Edyta Gradoń-Dobroszewska
