Laureaci Nagrody im. ks. dr. Bolesława Domańskiego
Nagroda im. Księdza dr. Bolesława Domańskiego
Edycja I
Zakrzewo – 29.10.1983 r.
Laureaci:
1. Dr Jerzy Oleksiński (Zielona Góra)
– za działalność naukową z zakresu działania Związku Polaków w
Niemczech, ze szczególnym uwzględnieniem ks. dr. Bolesława Romańskiego i roli Kościoła katolickiego w walce z germanizacją. Utworzył archiwum Związku Polaków w Niemczech. Autor ponad stu prac naukowych.
2. Dr Czesław Piskorski (Szczecin)
– za działalność badawczą, poznawczą Pomorza Zachodniego.
Urodzony w 1917 roku działał w podziemnej organizacji Ojczyzna 1938. W 1942 aresztowany przez GESTAPO i oskarżony o zdradę stanu. Więzień obozów koncentracyjnych Mauthausen Gusen / ka- mieniołomy/. W obozie działał w organizacji podziemnej.
Po wojnie wrócił do Polski i osiadł w Szczecinie.
Pasjonowała go idea ukazywania polskości dziejów Pomorza
Zachodniego i jego zabytków. Autor około 150 rozpraw i artykułów.
3. Chór „TĘCZA” z Zakrzewa
– za krzewienie polskiej muzyki, polskiego słowa i integrację mieszkańców. Założycielem chóru był sam ksiądz dr Bolesław Domański. Od początku swego powstania w roku 1930 chór działa z przerwą wojenną w Zakrzewie.
Edycja II
Gorzów Wielkopolski – 30.06.1984 r.
Laureaci:
1. Jan Kocik (Złotów)
– za propagowanie historii Związku Polaków w Niemczech i osoby Księdza Patrona. Urodzony w 1900 roku w Westfalii, najstarszy syn kowala. Przebył drogę od ucznia ślusarza, aż po skończony Uniwersytet Ludowy.
Działał w Związku Polaków w Niemczech w Złotowie, gdzie zetknął się z księdzem Bolesławem Domańskim. Współorganizator Olimpiad sportowych. Działał w Banku Ludowym, Spółdzielni Rolniczo-Handlowej. Kierował się zasadą – tyle Polaków na Ziemi Złotowskiej, ile ziemi w naszych rękach. Prowadził walkę ekonomiczną z Niemcami. Aresztowany 25 sierpnia 1938 roku, został osadzony w więzieniu w Berlinie. Do 1945 r. więzień obozu koncentracyjnego Sachsenhausen.
Po II wojnie światowej działacz społeczny. Honorowy Prezes koła byłych członków Związku Polaków w Niemczech. Propagator historii Związku Polaków w Niemczech i osoby Księdza Patrona.
2. Alf Kowalski (Międzyrzecz)
– za położenie podwalin pod organizację Muzeum w Międzyrzeczu, świadczące o polskości tych ziem.
Urodzony w 1914 roku. Dyrektor i kustosz Muzeum Regionalnego w Międzyrzeczu. Po wybuchu wojny deportowany na roboty przymusowe w głąb Niemiec. W 1944 podczas ucieczki schwytany, zostaje wywieziony do obozu pracy w Generalnym Gubernatorstwie. W 1946 roku kładzie podwaliny pod przyszłe Muzeum w Międzyrzeczu, świadczące o polskości tych ziem.
3. Gen. Bolesław Nieczuja – Ostrowski (Elbląg)
– za walkę o niepodległość Polski oraz działalność społeczno – gospodarczą.
Urodzony w 1907 roku konspiracyjny komendant miasta Lwowa. W kwietniu 1940 r. szef uzbrojenia w Sztabie Okręgu Związku Walki Zbrojnej – Kraków. Szef produkcji broni Okręgu Kraków tzw. Ubezpieczalni. Dowódca 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej, wiosną 1945 roku organizuje grupę osadników wojskowych, którzy osiedlili się nad Zalewem Wiślanym, gdzie zorganizowali wzorową Spółdzielnię Gospodarczo – Społeczną. Aresztowany w 1949 roku i skazany na dwukrotną karę śmierci zamienioną na dożywocie. Po powrocie do Elbląga nadal rozwija działalność społeczno – gospodarczą.
Edycja III
Szczecin – 20.04.1985 r.
Laureaci:
1. Wanda Chełkowska (Dąbrówka Wielkopolska)
– za organizację Izby pamiątek Regionalnych w Dąbrówce Wielkopolskiej oraz za działalność regionalną.
Urodzona w 1908 roku, nagrodzona za aktywną działalność w Związku Polaków w Niemczech, ze szczególnym uwzględnieniem pracy w szkołach polskich. Zasłużona nauczycielka, działaczka kultury spod Znaku Rodła. Działała w Dąbrówce Wielkopolskiej, nazywanej przez Niemców „twierdzą polskości”.
Współpracownica Ludwika Kaspszoka i Jana Budycha IV, których hitlerowcy nazywali „Królami Polaków”. Za działalność nauczycielską została skazana na obóz koncentracyjny w Ravensbriick. Organizator Izby Pamiątek Regionalnych w Dąbrówce Wielkopolskiej.
2. Józef Budzisz (Puck)
– za działalność na rzecz niepodległości Polski i działalność społeczną. Urodzony w 1909 roku, pochodził ze starej kaszubskiej rodziny. Aktywny działacz organizacji „Gryf” działającej w podziemiu na Pomorzu podczas II wojny światowej. Działacz Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego.
3. Inż. arch. Stefan Kwilecki (Szczecin)
– za twórczy wkład w odbudowę walorów krajobrazu Ziemi Szczecińskiej, w tym szczególnie zabytków architektury sakralnej.
Odbudował około 80 zabytkowych świątyń na Pomorzu zachodnim, a tym także katedrę szczecińską, którą wcześniej uratował od rozbiórki jako Wojewódzki Konserwator Zabytków. Przyczynił się również do odbudowy ratusza w Szczecinie i Stargardzie Szczecińskim.
Edycja IV
Słupsk – 26.04.1986 r.
Laureaci:
1. Irena Maculewicz – Żejmo (Jastrowie)
– za założenie amatorskiego Zespołu Chóralnego „De Profundis”, propagujący muzykę sakralną o wielkich walorach artystycznych.
2. Kazimierz Fabiś (Podmokle Małe – Babimojszczyzna)
– za działalność społeczną połączoną ze wzorowym gospodarowaniem. Urodzony w 1921 roku w Podmoklach Małych na Ziemi Babimojskiej. Pochodzi ze starej polskiej rodziny autochtonicznej. Godny następca swego ojca. Już w młodości działał w licznych organizacjach polskich. Uznany w 1943 roku wraz z całą rodziną„za niebezpieczny element dla narodu niemieckiego” został wysiedlony za Odrę i zmuszony do pracy w rolnictwie. Kontynuator najlepszych tradycji patriotycznych Związku Polaków w Niemczech. Bardzo aktywny społecznie.
3. Stefan Fikus (Lębork)
– za całokształt działalności społecznej i twórczość kulturalną inspirowaną wartościami chrześcijańskimi. Urodzony w 1920 roku . Pisarz i poeta regionalny. W czasie wojny wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec. W Schlepkow stał się organizatorem życia kulturalnego. Bardzo aktywny społecznie. Organizator I Konkursu Literackiego im. Stryjowskiego w Lęborku. Autor wielu utworów scenicznych i opowiadań pisanych częściowo w gwarze kaszubskiej.
Edycja V
Zielona Góra 25.04.1987 r.
Laureaci
1. Stanisław Biliński (Kartuzy)
– za krzewienie idei morskiej oraz kontynuowanie tradycji „Pielgrzyma” (jego ojciec był dyrektorem tego wydawnictwa) w dziele umacniania polskości Pomorza na terenach, które obejmuje swoim zasięgiem „Gazeta Kartuska”.
2. Stanisław Budych (Dąbrówka Wielkopolska)
– za całokształt działalności jego oraz całego rodu Budychów. Wyróżniony za wybitną rolę w podtrzymywaniu polskości na Babimojszczyźnie w okresie międzywojennym i aktywną działalność społeczno-oświatową po wojnie. Wywodzi się z zasłużonego dla Polski chłopskiego rodu z Dąbrówki Wielkopolskiej na Ziemi Międzyrzeckiej.
To ród Budychów sprawił, że ta wieś stała się symbolem twórczej, polskiej pracy i twierdzą polskości w Niemczech. Jego ojciec zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym. Był wzorem nauczyciela w katolickiej, polskiej szkole. Działał w polskim ruchu sportowym na Pograniczu. W jego osobie nagrodzono cały ród Budychów.
3. Jan Pietkun (Pszczewo)
– za wkład w rozwój społeczno-gospodarczy wsi lubuskiej oraz integrację jej mieszkańców.
Urodzony w 1909 roku instruktor Armii Katolickiej w diecezji wileńskiej. Po wybuchu wojny nawiązał kontakt z Armią Krajową. Przechowywał przez dwa lata rodzinę żydowską, za co groziła kara śmierci. Jako „repatriant” z Kresów Wschodnich II Rzeczypospolitej przybył do Międzyrzecza Wielkopolskiego, gdzie pracował nad integracją ludności autochtonicznej z Polakami wypędzonymi ze Wschodu. Aktywny działacz społeczny. Odznaczony medalem „sprawiedliwy wśród narodów świata” i drzewkiem oliwnym, zasadzonym w gaju pokoju w Izraelu.
Edycja VI
Malbork 23.04.1988 r.
Laureaci
1. Ksiądz Bolesław Miller (Wieleń – woj. pilskie)
– za zasługi w działalności ruchu polonijnego we Francji w okresie międzywojennym oraz w budowie życia religijnego i w działalności społecznej na ziemiach okupowanych.
Więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau. Działał w Armii Krajowej. Kilka razy cudem uszedł śmierci. Wspaniały kapłan, filantrop.
2. Mgr Wacław Kotański (Szczecin)
– za wybitną rolę w wojnie obronnej 1939 roku oraz za działalność religijną, patriotyczną i wychowawczą na Ziemiach Odzyskanych.
3. Andrzej Cwojdziński (Koszalin)
– za całokształt działalności artystyczno – społecznej.
Urodzony w 1928 roku , od 1964 r. na stanowisku dyrektora i kierownika artystycznego Filharmonii Koszalińskiej, którą kierował przez piętnaście lat.
Prowadził pracę pedagogiczną w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Słupsku i w koszalińskiej filii Akademii Muzycznej w Gdańsku. Jako dyrygent dał ponad 1000. koncertów. Autor wielu kompozycji. Inicjator znanych festiwali muzycznych pianistyki polskiej w Słupsku, Kołobrzeskich Wieczorów Wiolonczelinowych, współtwórca Festiwalu Organowego w Koszalinie.
Edycja VII
Zakrzewo 21.04.1989 r.
(50. rocznica śmierci Księdza dr. Bolesława Domańskiego)
Laureaci
1. Róża Brzezińska (Radawnica)
– nagrodzona za całokształt działalności w polskim ruchu narodowym w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej oraz za krzewienie wartości zawartych w Pięciu Prawdach Polaków.
Urodzona w 1910 roku w rodzinie Styp-Rekowskich. Pochodzi ze znanej rodziny na Kaszubach. Jej ojciec Jerzy, w okresie międzywojennym był Prezesem Związku Polaków w Niemczech na powiat bytowski.
Brat Józef był księdzem, a po wojnie Prezesem Związku Polaków w Niemczech, uwięziony w niemieckim obozie koncentracyjnym w Dachau. Sama brała czynny udział w życiu Polonii berlińskiej. Osadzona, jako pierwsza Polka, w niemieckim obozie koncentracyjnym dla kobiet, osławionym Ravensbriick. Po wojnie zamieszkała w Radawnicy.
2. Wacław Milke (Płock)
– za całokształt działalności, w szczególności za pracę z młodzieżą.
Urodzony w 1914 roku. Ceniony społecznik o wielkiej skromności, oddany młodzieży. Więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Mauthausen-Gusen w latach 1940-1945. Jeden z najaktywniejszych członków obozowego ruchu oporu. Kawaler Orderu Uśmiechu, odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Całe życie poświęcił dla dzieci i młodzieży. W 1946 roku założył zespół „Dzieci Płocka”, przez który przewinęło się ponad cztery tysiące młodzieży. Zespół posiada autentyczne osiągnięcia artystyczne.
3. Mgr inż. arch. Andrzej Lorek (Koszalin)
– za całokształt działalności. Urodzony w 1940 roku, długoletni prezes Oddziału Koszalińsko-Słupskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich. Projektant ośrodka parafialnego z kościołem pw. Ducha Świętego w Koszalinie.
Za wyjątkową funkcjonalność i wartość architektoniczną obiektu nagrodzony w 1986 r. I Nagrodą w konkursie w Warszawie.
4. Ks. dr Eugeniusz Kapusta (Żagań)
– za osiągnięcia na niwie ochrony i konserwacji zabytków sakralnych.
Urodzony w 1928 roku. Ma wielkie osiągnięcia na niwie ochrony i konserwacji zabytków sakralnych (Rapocin koło Głogowa, Prusy koło Strzelina, Żaryca), a w szczególności monumentalne kościoły żagańskie i stylową bibliotekę poklasztorną z XVIII wieku, o średniowiecznym rodowodzie. W 1988 r. zorganizował pierwsze w diecezji Gorzowskiej muzeum parafialne. Stworzył też lapidarium zabytkowej rzeźby.
Szczecin 05.05.1990 r.
Laureaci
1. Helena Lehr (Warszawa)
– za całokształt działalności w organizacjach polonijnych w Niemczech w latach 1918 – 1938 oraz za pracę archiwalną i edytorską dotyczącą historii Polaków spod Znaku Rodła. Współpracownica Edmunda Osmańczyka. Więziona w niemieckim obozie koncentracyjnym w Rawensbriick.
2. Ks. dr Zachariusz Kruża MSF (Górka Klasztorna)
– za działalność duszpasterską zgodną z ideałem Księdza dr. Bolesława Domańskiego.
Autor licznych prac popularyzatorskich, ukazujących Księdza Bolesława Domańskiego i program Związku Polaków w Niemczech. Misjonarz w USA, Brazylii. Był prowincjałem Polskiej Prowincji Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Rodziny i Rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Szczytnie w latach 1958 – 1964.
3. Alicja Zawisza (Wrocław)
– za odkrywanie i popularyzowanie polskich tradycji Wrocławia.
Sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim, działała w partyzantce.
Więziona w niemieckim obozie koncentracyjnym w Ravensbriick. Jedna z założycielek Towarzystwa Miłośników Wrocławia. Zajmuje się dziejami Polaków we Wrocławiu, od połowy XIX wieku do roku 1939. Autorka wielu prac naukowych i wystaw.
- Chór „Hejnał” Domu Kultury Kolejarza w Szczecinie.
– za 45. lat działalności artystycznej na Pomorzu Zachodnim, za popularyzację muzyki chóralnej i pieśni religijnej w kraju i za granicą.
Koszalin 05.05.1991 r.
Laureaci
1. Ks. mgr Kazimierz Bednarski
(Proboszcz parafii Św. Ducha w Koszalinie)
– za działalność duszpastersko-wychowawczą i pracę organiczną zgodną z ideałami ks. dr. Bolesława Domańskiego. Przy parafii powstała pierwsza wkraju parafialna szkoła podstawowa.
Działa drukarnia, introligatornia, stolarnia, świetlica, liczne organizacje. Proboszcz posiada własne pismo i własną radiostację.
2. Maria Lipińska (Piotrków Trybunalski)
– za pracę wychowawczą wśród kolejnych pokoleń młodzieży, niezłomną postawę patriotyczną, religijną.
W czasie wojny prowadziła komplety tajnego nauczania.
Od 1930 roku związana z ruchem harcerskim.
3. Gustaw Roth – Kowalski (Gdańsk)
– za działalność patriotyczną na terenie Wolnego Miasta Gdańska oraz za pracę w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” i Towarzystwie Ludowym.
Był bezpośrednio odpowiedzialny za tereny Kaszub, na których organizował imprezy silnie podkreślające związek Kaszub z Polską i polskością.
Nagroda Zagraniczna
1. Ksiądz Zbigniew Karolak (Brześć – Białoruś)
– Proboszcz parafii polskiej w Brześciu Białoruskim, współtwórca licznych organizacji polskich w ZSSR, a także Związku Polaków na Białorusi.
Wiele czasu poświęcał rozwojowi życia narodowego, naukowego, artystycznego. Zorganizował Polski Uniwersytet Ludowy w Brześciu. Odbudował kilka zabytkowych świątyń katolickich.
Wągrowiec 09.05.1992 r.
Laureaci
1. Ryszard Gieruszka (Radom)
– za pracę społeczną i propagowanie wartości chrześcijańskich i patriotycznych w środowisku cygańskim i za walkę o prawa dla tej społeczności.
Pochodzi z mieszanej rodziny polsko-cygańskiej. Ma szczególne zasługi w działalności społecznej przede wszystkim w pracy nad propagowaniem wartości patriotycznych i chrześcijańskich w środowisku cygańskim i za walkę o prawa dla tej społeczności. Pomysłodawca i organizator corocznych Ogólnopolskich Pielgrzymek Cyganów na Jasną Górę.
2. Jadwiga Gajlun-Markur (Szczecin)
– za wybitne osiągnięcia plastyczne dla artystów malujących stopą lub ustami.
Autorka licznych wystaw. Urodziła się bez rąk i jednej nogi, a mimo to promieniuje pogodą ducha i głęboką wiarą. Pani Markur uczy nas ile można osiągnąć, jeżeli przełamie się swoją słabość.
- Ks. prof. Władysław Zieliński (Lublin) – za działalność naukową.
Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1980 roku. Członek Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa Naukowego KUL, Polskiego Towarzystwa Historycznego.
Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora Ośrodka Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne. Z jego seminarium wyszło 20. doktorów i około 130. magistrantów. Ilość opublikowanych prac naukowych około 250. Liczne wykłady poza granicami.
Dąbrówka Wielkopolska 13.11.1993 r.
Laureaci
- Regionalny Zespół Pieśni i Tańca z Dąbrówki Wlkp.
– za zachowanie polskiej tożsamości narodowej, obronę języka i kultury ludowej w okresie międzywojennym oraz za poziom artystyczny. Zespół w 1985 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 1984 roku wyróżniono go Nagrodą im. Oskara Kolberga.
2. Jan Giriatowicz (Słupsk)
– za kontynuowanie działalności ks. dr. Bolesława Domańskiego w zakresie pracy organicznej.
Aktualny animator – organizator życia chrześcijańskiego, kulturalnego i społecznego na Ziemi Koszalińskiej i Słupskiej. Kapelan „Solidarności”. Proboszcz parafii św. Jacka w Słupsku. Organizator Koncertów Organowych, Tygodni Kultury Chrześcijańskiej, Franciszkańskiego Ruchu Ekologicznego. Aktywnie działa na rzecz polskich rodzin na Wschodzie.
3. Ks. prałat Michał Kaczmarek (Sulechów)
– za wieloletnią pracę społeczną i duszpasterską na Ziemiach Zachodnich, na Ziemi Sulechowskiej.
Działał z pobudek patriotycznych, społecznych, nie zapominając, że jest księdzem powołanym do pracy duszpasterskiej.
Edycja XII
Gdańsk 24.09.1994 r.
Laureaci
1. Stanisław Pestka (Gdańsk)
– za działania na rzecz zachowania i utrzymania tożsamości regionalnej Kaszub.
Prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego w Gdańsku. Redaktor Naczelny miesięcznika „Pomerania”. Działał na rzecz zachowania i utrzymania tożsamości regionalnej Kaszub poprzez pielęgnowanie tradycji, której najbardziej oryginalną cząstkę stanowi kaszubska sztuka ludowa i architektura regionu nadmorskiego. W 1975 r. od studentów otrzymał medal Stolema.
2. Roman Chwaliszewski (Piła)
– za działalność na rzecz historii regionalnej oraz ochrony dziedzictwa kulturowego.
Wojewódzki Konserwator Zabytków. Autor wielu artykułów i setek wywiadów i prelekcji, popularyzujących historię regionu. Przewodniczący Towarzystwa Miłośników miasta Piły. Wyróżniony medalem ks. Stanisława Staszica.
3. Dr Bogdan Frankiewicz (Szczecin)
– za działalność naukowo-badawczą, zwłaszcza nad okresem hitlerowskim na Pomorzu Zachodnim w latach 1933 – 1945, Polonii Szczecińskiej oraz życiem religijnym na Pomorzu od Średniowiecza po czasy współczesne.
Opublikował ponad 250 prac. Był pracownikiem Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie.
4. J.E. ks. bp Ignacy Jeż (Koszalin)
– za integracyjną rolę rządcy diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej.
Na terenie północno – zachodnim Polski, a w szczególności na terenie Pomorza Środkowego zbudował i w pełni ukształtował kościół lokalny.
Więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau. Rektor niższego Seminarium Duchownego w Katowicach. 05.04.1960 roku otrzymał sakrę biskupią. 28.04.1972 r. został mianowany przez papieża Pawła VI pierwszym ordynariuszem nowo utworzonej diecezji koszalińsko – kołobrzeskiej. Jest ojcem Soboru Watykańskiego II Pełnił przez wiele lat poważną funkcję w Episkopacie polskim, m.in. przewodniczącego ds. środków społecznego przekazu.
Utworzył na terenie diecezji 87 parafii, zbudował 106 kościołów i kaplic, 75 plebanii. Uruchomił Caritas diecezji, utworzył Wyższy Instytut Wiedzy Religijnej w Koszalinie. Doprowadził do powstania Wyższego Seminarium Duchownego oraz do utworzenia na Górze Chełmskiej Sanktuarium Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej.
Edycja XIII
Zakrzewo 07.10.1995 r.
Laureaci
-
Brygida Brzezińska (Radawnica – koło Złotowa) – za całokształt działalności.
Żyła w latach 1942 – 1996. Była kierownikiem Biblioteki w Gminie Złotów. Pracę zawodową traktowała zawsze jako posłannictwo na rzecz środowiska. Założyła w gminie Ludowy Zespół Sportowy, Koło Gospodyń, Koło Przyjaciół Biblioteki, Koło Stowarzyszenia „Civitas Christiana”. Stworzyła z biblioteki radawnickiej wzorową placówkę w województwie. Przywróciła pojęciu „mała ojczyzna” właściwy sens odpowiadający współczesnym potrzebom. Wprowadziła zasady działania ks. Domańskiego do życia codziennego.
-
inf. Roman Kostynowicz (Szczecin) – za całokształt działalności.
Archidiecezjalny Konserwator Zabytków, długoletni wykładowca historii sztuki kościelnej w seminariach duchownych na Ziemiach Zachodnich. W 1962 roku został proboszczem w Kamieniu Pomorskim, uruchamiając skarbiec, zdewastowane organy. Przyczynił się do powstania znanych Festiwali Muzyki Organowej. W 1980 r. został proboszczem katedry w Szczecinie. Zorganizował i urządził muzeum diecezjalne w Szczecinie.
3. Ks. kanonik Czesław Wala (Radom)
– za całokształt działalności
Proboszcz parafii pw. św. Maksymiliana Marii Kolbe i kustosz Sanktuarium Bolesnej Królowej Polski w Kałkowie – Godowie. Człowiek wyjątkowo uczulony na dolę drugiego człowieka. Nauczył się nawet języka migowego, by być bliżej cierpiących głuchoniemych. Jest twórcą i budowniczym Sanktuarium w Kałkowie – Godowie. Buduje sierociniec, dom oazowy. Przygotowuje się do budowy wioski dla dzieci niepełnosprawnych. Zbudował dom specjalnej troski dla ludzi starszych.
W Sanktuarium niezwykłym przeżyciem jest Golgota – Martyrologium Narodu Polskiego. Obrazuje ona walkę o wolność, a jednocześnie stanowi symbol splotu męki Chrystusa z męką narodu polskiego.
Wyróżnienie
Czesław Marczak (Bytów)
– za długoletnią pracę artystyczną w rzeźbie, zaangażowanie społeczne akceptujące postawę chrześcijańską i patriotyczną, szczególni miłość do Kaszub.
Edycja XIV
Gdynia – 22.12.1996 r.
Laureaci:
1. Dr Andrzej Stecewicz (Szczecin)
– za nowatorskie metody rehabilitacji dzieci z wadą słuchu i za inicjatywę objęcia pomocą dzieci ze środowisk polonijnych.
2. Prof. Zygmunt Szultka (Słupsk)
– za całokształt naukowo-badawczy ze szczególnym uwzględnieniem problematyki zachodnioeuropejskiej i kaszubskiej.
3. Ks. prałat Hilary Jastak (Gdynia)
– za 50. letnią działalność duszpasterską i charytatywną realizowaną szczególnie w środowiskach Wybrzeża oraz za pomoc okazywaną Ojczyźnie. Terenowy kapelan Solidarności.
4. Józef Majkowski (Słupsk)
– za animowanie wielu znaczących inicjatyw, których realizacja służyła Ojczyźnie, kościołowi, Katolickiemu Stowarzyszeniu „Civitas Christiana”.
Edycja XV
Szczecin – 17.04.1998 r.
Laureaci:
1. Ks. prałat Konrad Herrman (Zielona Góra)
– za wieloletnią humanitarną służbę dla ludzi chorych i niepełnosprawnych.
2. Stanisław Lagun (Szczecin)
– za tworzenie podstaw życia kulturalnego i społecznego w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim.
3. Ks. inf. Wiktor Haas – Panecki (Słupsk)
– za wierną służbę wartościom zawartym w Pięciu Prawdom Polaków.
4. Lutosława Malczewska (Opole)
Nauczycielka, za nieustanne realizowanie prawdy „Co dzień Polak Narodowi służy”.
Edycja XVI
Zakrzewo – 21.04.1999 r.
Laureaci:
1.Ks. abp Marian Przykucki – metropolita Szczecińsko-Kamieński – za szczególną misję tworzenia pokojowej wspólnoty ludzi i narodów, zbliżenie ku sobie kultur, tradycji i obyczajów oraz za dobroć serca i zaangażowanie w sprawy Kościoła.
2.Zbigniew Głowacz (Gdańsk)
– za działalność społeczną w obronie interesów wsi polskiej jako dobra narodowego.
3.Ks. prałat Heliodor Grabias (Wągrowiec)
Proboszcz parafii św. Jakuba Apostoła w Wągrowcu.
– za wcielanie w życiu katolickich wartości społecznych, w służbie Bogu i Narodowi.
Edycja XVII
Świdwin – 21.04.2001 r.
Laureaci:
1. Jerzy Glugla (Piła)
– Dyrektor Oddziału Terenowego Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Za działalność na rzecz poprawy warunków życia mieszkańców wsi Pomorza i Wielkopolski.
Uhonorowany trzykrotnietytułem człowieka roku województwa pilskiego, za działalność gospodarczą.
2. Józef Maciej Roślicki (Dobczyce k. Krakowa)
– Dziennikarz. Za publicystykę społeczno – kulturalną o polskiej wsi.
Autor książki: „Europejczyk spod Znaku Rodła”.
- Mieczysław Szymczak (Szczecin) – pośmiertnie (1933 – 2000) za całokształt działalności publicystycznej i społecznej, przepojonej duchem „Pięciu Prawd Polaków” Działacz katolicki.
Wspaniały prelegent i mówca. Jeden z inicjatorów tworzenia ośrodków Katolickiej Myśli Społecznej, które przygotowywałyby liderów do brania odpowiedzialności za przyszłość Polski.
Edycja XVIII
Grabonóg – 18.05.2002 r. Laureaci:
1. Gabriela Cwojdzińska (Koszalin) – senator RP
– za krzewienie kultury narodowej, zwłaszcza w środowiskach polonijnych oraz działalność charytatywną i prorodzinną,
2. Ks. infułat Mieczysław Marszalik (Zielona Góra)
– za długoletnie i twórcze zaangażowanie dla kościoła na Ziemiach Zachodnich, w kontekście nowej jakości kulturowej i społecznej.
3. Dr Stanisław Sroka (Grabonóg k. Gostynia)
Dyrektor Zespołu Szkół rolniczych z Muzeum bł. Edmunda Bojanowskiego.
– za całokształt działalności na rzecz rozwoju ruchu regionalnego w Wielkopolsce. Założyciel Muzeum Bł. Edmunda Bojanowskiego w Grabonogu.
- Mieczysław Augustyn (Piła) – senator RP, działacz prorodzinny – za organizację wolontariatu na rzecz pomocy ludziom potrzebującym, za pracę na rzecz tworzenia Banków Żywności.
5. Julian Golak ( Nowa Ruda)
– za działalność na rzecz budowania społeczeństwa obywatelskiego, kultury i zbliżenia polsko – czesko – niemieckiego.
WYRÓŻNIENIE
1. Marian Langner (Leszno)
– za wydobycie z zapomnienia sylwetki ks. Jana Laskowskiego i wkład w obchody 100. rocznicy strajku Dzieci Wrzesińskich.
Edycja XIX
Zakrzewo – 08.11.2003 r.
Laureaci:
1. ks. prof. Lech Bończa-Bystrzycki (Koszalin)
– za prace badawcze nad historią Kościoła na Pomorzu.
- bp Paweł Cieślik – biskup pomocniczy diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej urodzony koło Zakrzewa.
- za urzeczywistnianie idei Rodła w pracy duszpasterskiej.
- Anna Forecka – dziennikarz
- za dokumentowanie dziejów mieszkańców Ziemi Złotowskiej.
4.Prof. Ryszard Michalski (Toruń – UMK)
– za całokształt pracy naukowej dla dobra Kościoła i Ojczyzny.
5.Stanisław Gortat (Lipka koło Złotowa)
– twórca zespołu „Frygi” za ukazywanie dzieciom wiejskim piękna świata muzyki.
Laureatem Nagrody Specjalnej został:
- Ks. prałat Józef Obrębski (Mejszagoła) – „Patriarcha Wileńszczyzny” – za wierność Pięciu Prawdom Polaków.
Po raz pierwszy Laureatów nagrodzono Medalem Księdza Domańskiego oraz specjalną plakietką.
Edycja XX
JUBILEUSZOWA
Góra Śląska – 25.04.2004 r.
Laureaci:
1. Dr Jowita Kęcińska (Wielki Buczek)
– za działalność społeczną i patriotyczną dla dobra Ziemi Krajeńskiej. Laureatka jest kierownikiem buczkowskiego zespołu folklorystycznego „Krajniacy”, prezesem Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, organizatorką sześciu seminariów naukowych w Wielkim Buczku poświęconych osobom i organizacjom patriotycznym związanym z terenem Ziemi Złotowskiej, organizatorką czterech konkursów plastycznych „Moja Matka Boska Radosna”, uczestniczyła w krajowych i międzynarodowych sesjach naukowych. Jest autorką artykułów dotyczących Ziemi Złotowskiej (Krajny) i Ziemi Słupskiej, wybitnym znawcą gwary krajniackiej.
1. Ksiądz Jerzy Wyrzykowski (Duninowo k. Ustki)
– Proboszcz parafii. Za realizację idei współdziałania parafii, samorządu, szkoły i organizacji pozarządowych. Działa na terenie dotkniętym wysokim bezrobociem.
Jego pracę kapłańską można krótko scharakteryzować „Niezłomny Proboszcz” z Duninowa. Człowiek o renesansowych zainteresowaniach. Od wielu lat zachęca swoich parafian do aktywności na rzecz wspólnoty lokalnej animując i organizując mieszkańców. Organizuje przyjazdy i pobyt dzieci i młodzieży z Litwy, Białorusi, Niemiec.
2. Prof. dr Józef Borzyszkowski
– za łączenie działalności naukowej z obywatelską aktywnością na rzecz małej i dużej Ojczyzny. Prof. Józef Borzyszkowski należy do najwybitniejszych badaczy dziejów Kaszub i Pomorza. Znany z zaangażowania w popularyzację wiedzy, w organizację życia naukowego, animowanie wydarzeń kulturalnych, podejmowanie projektów społecznych na dużą skalę. Cieszy się autentycznym, wysokim autorytetem w różnych środowiskach naukowych, twórczych, regionalnych.
3. Ks. bp Józef Pazdur – biskup pomocniczy Wrocławski
– za ojcowskie łączenie działalności duszpasterskiej ze służbą ludziom i rodzinie. Jest człowiekiem wielkiego formatu duchowego, erudycji teologicznej, wybitnym humanistą. Pochodzi z regionu Limanowej. W jego herbie biskupim znalazły się słowa: „Unxit et misit” (Namaścił i posłał).
Edycja XXI
Gościkowo – Paradyż – 25.06.2005 r.
Laureaci:
1. Mgr Antoni Adamczak (Szczecin)
– za długoletnią działalność społeczną polegającą na budowaniu związków z Pomorzem kilku pokoleń Polaków.
2. Ks. Stanisław Pawlaczyk (Wrocław)
– za kształtowanie postaw patriotycznych Polaków na Ziemiach Zachodnich.
- Wyższe Seminarium Duchowne diecezji zielonogórsko-gorzowskiej i JM. Rektor ks. dr Ryszard Tomczak – za działalność dydaktyczno wychowawczą, łączoną z działalnością kulturotwórczą i społeczną w kraju i Europie.
4. Ks. bp Paweł Socha (Zielona Góra)
– za dorobek naukowy i łączenie działalności dydaktycznej z pracą duszpasterską.
Nagroda Specjalna
5. Mgr Irena Sandecka – „Matka Polaków z Krzemieńca”
- za długoletnie krzewienie polskości, języka polskiego i wiary katolickiej na Wołyniu, wzór pedagoga i Polki. Autorka „Elementarza Krzemienieckiego”.
Edycja XXII
Gryfino – 10.06.2006 r.
Laureaci:
-
Autorski Uniwersytet Ludowy im. ks. Antoniego Ludwiczaka w Żabnie woj. Wielkopolskie oraz jego twórca Paweł Górski.
- za edukację środowisk wiejskich.
-
Ryszard Górski (Góra Śląska)
– za praktyczną realizację Pięciu Prawd Polaków.
3. Ks. Daniel Adamowicz (Toruń)
– za pełną determinacji pracę charytatywną w środowisku lokalnym.
4. Edward Mojsak (Gryfino)
– za animację muzyki ludowej przyniesionej na Pomorze
Zachodnie z Kresów Wschodnich (zespół cymbalistów).
Nagroda Specjalna
5. Ks. Bronisław Kozłowski (Gryfino)
– za integrowanie środowiska i budowanie silnej wspólnoty parafialnej.
Edycja XXIII
Lębork – 29.04.2007 r.
Laureaci:
1. Ks. bp prof. dr hab. Jan Bernard Szlaga (Pelplin)
– za działalność naukową i duszpasterską
Długoletni Przewodniczący Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski. Były prorektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
2. Marianna Filip (Lębork)
– za pracę z osobami i rodzinami zagrożonymi wykluczeniem społecznym. Stworzyła świetlicę logoterapeutyczną „Betlejem” dla młodzieży z ulicy.
3. Jerzy Wiktor Podlewski (Zakrzewo – Złotów)
-za wybitne zasługi dla społeczeństwa i gminy Zakrzewo. Od 36. lat jako wójt gminy cieszy się zaufaniem mieszkańców. Z jego inicjatywy Zakrzewo szczyci się herbem z Matką Bożą Radosną i Znakiem Rodła.
4.Barbara Tuptyńska (Brodnica)
– za działalność na rzecz osób niepełnosprawnych. Człowiek otwartego serca. Od lat organizuje m. in. Festiwalu Artystyczne i Pieśni Biesiadnej Osób Niepełnosprawnych, świetlicę, wideotekę, warsztatu terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych.
5. Ks. płk. Sławomir Żarski (Wrocław)
– za integrację społeczeństwa Wrocławia w duchu chrześcijańskimi narodowym. Wikariusz generalny Wojska polskiego. Dzięki niemu parafia św. Elżbiety we Wrocławiu stała się centrum integracyjnym i kulturalnym miasta.
Edycja XXIV
Zakrzewo – 26.04.2008 r.
Laureaci:
1. Ks. prałat Andrzej Choroba (Zakrzewo)
Proboszcz parafii Św. Marii Magdaleny w Zakrzewie.
– za ożywianie kultu Matki Boskiej Radosnej (Patronki Polaków spod Znaku Rodła).
2. Prof. Franciszek Łuczko (Szczecin)
– za nauczanie historii Polski, a szczególnie za upamiętnianie historii Polski w medalierstwie.
3. Prof. Franciszek Antoni Marek (Gogolin)
– za niestrudzoną działalność naukową na rzecz historii, tradycji i kultury polskiej na Śląsku.
4. Alfons Tomke (Zakrzewo)
Uczestnik Kongresu Berlińskiego – za wierność tradycji Rodła.
5. Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna (Gorzów Wlkp)
– za wymierną służbę człowiekowi, niesienie pomocy materialnej i duchowej wszystkim potrzebującym.
2009 – XXV – 06.05.2009– Słupsk – Ratusz –.
Laureaci:
1. Ks. prałat Tadeusz Demel (Zielona Góra)
– za naukę wielkiej odpowiedzialności za Kościół, Ojczyznę, każdego kapłana i każdego człowieka.
- Dr Józef Piotr Cieplik oraz Janina Danuta Cieplik (Słupsk)
– za praktyczną realizację Pięciu Prawd Polaków spod Znaku Rodła.
3. Ks. dr hab. Grzegorz Wejman (Szczecin)
– za popularyzację historii Kościoła na Pomorzu Zachodnim i Ziemi Lubuskiej.
4. Michał Zaleski (Toruń) – prezydent m. Torunia
– za całokształt działalności samorządowej i efektywną politykę społeczną.
- J. E. Ks. abp. prof. dr hab. Marian Gołębiewski (Wrocław). Arcybiskup Metropolita Wrocławski. – za umiejętne łączenie działalności naukowej i duszpasterstwa z wrażliwością na problemy społeczne.2010 – XXVI Żary
22.05.2010
Uroczystość wręczenia Nagrody im. ks. dr. Bolesława Domańskiego – XXVI edycja
1.Mieczysław Bławat z Kościerzyny, za konkretną i wszechstronną pomoc potrzebującym;
- ks. kan. Jan Guss z Głomska, za zaangażowanie w budownictwo sakralne; 3. Walerian Piotrowski z Zielonej Góry, za dążenie do prawdy i sprawiedliwości oraz dbałość o etyczny wymiar życia publicznego; 4.
3.Rita i Leonard Kostkowie z Kudyp, za stworzenie i działalność Ogniska Kultury Rodzinnej ,,Hubertówka”
- Towarzystwo im. Zofii Kossak z Górek Wielkich, za wieloletnią promocję życia i twórczości Zofii Kossak oraz jej ideałów
2011 – 04.06.2011 XXVII – Szczecin, Zamek Książąt Pomorskich
– Ks. bp prof. dr hab. Ignacy Dec – Wrocław
Za głoszenie praw uniwersalnych w służbie Bogu, Ojczyźnie i człowiekowi.
– Lidia Kubacka – Szczecin
Za wytrwałe działanie w usuwaniu „białych plam” w historii Polski.
– Janina Mirończuk – Toruń
Za ofiarną służbę na rzecz osób będących w stanie wegetatywnym.
– Ks. dr Andrzej Targosz – Koszalin/Szczecinek
Za budowanie Kościoła lokalnego, jako wspólnoty wierzących i ludzi dobrej woli.
2012 – XXVIII – Opole – Muzeum książąt śląskich 15.09.2012
- dyrektor Muzeum Piastów Śląskich Paweł Kozerski Opole
- ksiądz kan. Kazimierz Łukjaniuk z Nowogardu,
- Winfried Lipscher z Berlina,
- dr Tadeusz Dzwonkowski z Zielonej Góry
- Związek Łużyckich Serbów.
2013 – XXIX – Szczecin – sala koncertowa PR Szczecin ( wg Glazy XXVII)
- Wojciecha Kokowski (Krajenka) — za propagowanie postaw patriotycznych mieszkańców ziemi złotowskiej w XX w.;
- Bronisław Pałys (Wrocław) za propagowanie kultury inspirowanej wartościami chrześcijańskimi oraz patriotycznymi;
- Grupa Apelowa” (Zakrzewo)- za formowanie młodego pokolenia w duchu Pięciu Prawd Polaków.
2014 – XXX – Szczecin – 6 listopada br. aula Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Szczecińskiego
Kapituła Nagrody: ks. prof. Grzegorz Wejman, Paweł Majewicz, Ryszard Pilich, Piotr Sutowicz, ks.bp. Paweł Cieślik
- Prof. Zenon Błądek – za budowanie materialnych podstaw polskiego duszpasterstwa na Wschodzie, w duchu Prawdy, iż „Wiara Ojców naszych jest wiarą naszych dzieci”.
- Dom Polski w Zakrzewie, uhonorowany „za wkład w budowę i integrację polskiej tożsamości narodowej na ziemi zakrzewskiej”,
- Polska Misja Katolicka w Niemczech – „za umacnianie wiary i tożsamości narodowej pokoleń Polaków na obczyźnie”.
koncert autorski Marcin Styczeń
2015 – nie odbyła się
2016 – XXXII_ Szczecin – sala koncertowa PR Szczecin – 6.III 2016r.
- Danuta Szyksznian-Ossowska ps. „Sarenka”, „za świadectwo życia i przekaz tradycji niepodległościowych młodemu pokoleniu”.
- Ks. dr Jarosław Wąsowicz, Piła „za animację postaw patriotycznych wśród środowisk sportowych”.
- Stowarzyszenie Odra – Niemen z Wrocławia „za pracę organiczną realizowaną w duchu Pięciu Prawd Polaków”.
2017 – XXXII – Szczecin – sala koncertowa PR Szczecin – 6.III.2017r.
Kapituła Nagrody: bp Paweł Cieślik, ks. prof. Grzegorz Wejman, dr Leszek Laskowski oraz Paweł Majewicz
- Iwona Mirońska-Gargas ze Szczecina za „propagowanie kultury inspirowanej wartościami chrześcijańskimi oraz patriotycznymi”
- Dr Pětr Brězan „Przyjacielowi Polski – za wytrwałą służbę Bogu oraz na rzecz narodu Serbów Łużyckich”.
- Jerzy Luftmann – za „pracę organiczną realizowaną w duchu Pięciu Prawd Polaków na polu kultury i edukacji”. Pochodzi z niewielkiego Świętna w województwie wielkopolskim
Koncert: Marcin Styczeń, twórca utworów inspirowanych m.in. wierszami młodego Karola Wojtyły.
2018 – XXXIII – Szczecin – sala koncertowa PR Szczecin – 18.III.2018r.
- Krystyna Holly (Gdańsk) – za formowanie młodego pokolenia w duchu Pięciu Prawd Polaków.
- Katarzyna i Jacek Pechman (Kołobrzeg) – za propagowanie kultury inspirowanej wartościami chrześcijańskimi oraz patriotycznymi.
- Dr Krzysztof Szczur (Szczecin) – za wytrwałą służbę na rzecz pamięci o historii kresów wschodnich.
2019 – nie odbyło się
2020 – XXXIV Szczecin, Gdańsk-Pruszcz, Wielun k. Polanowa
Kapituła: ks. bp.Paweł Cieślik (przewodniczący), prof. Jowita Kęcińska, dr Leszek Laskowski (sekretarz Kapituły), ks dr. Krzysztof Łuszczek,
- ks. Tomaszowi Kancelarczykowi za praktyczną realizację zasad obrony życia,
- Stowarzyszeniu Harcerstwa Katolickiego „Zawisza” FSE diecezji koszalińsko-koszalińskiej za działalność na rzecz wychowania w duchu chrześcijańskich wartości H
- Halinie Szumiło za działalność dla dobra wspólnego oraz praktyczne rozumienie zasady solidarności.
2021 – XXXV Szczecin 3.VII sala koncertowa Polskiego Radia Szczecin
Kapituła ks. bp. Paweł Cieslik, Piotr Sutowicz, prof. Jowita Kęcińska, dr Leszek Laskowski, ks. dr Krzysztof Łuszczek
Kapituła Nagrody w składzie: ks. bp dr Paweł Cieślik, Piotr Sutowicz, dr Leszek Laskowski, dr hab. prof. AP Jowita Kęcińska-Kaczmarek, ks. dr Krzysztof Łuszczek tegoroczne statuetki przyznała:
– ks. kan. Piotrowi Grabowskiemu – za kultywowanie troski o dziedzictwo narodowe na Środkowym Nadodrzu;
– Zbigniewowi Hasowi – za wierność tradycjom niepodległościowym i świadectwo życia;
– Wojciechowi Lizakowi – za propagowanie historii Pomorza Zachodniego i działalność na rzecz wolnych mediów.
2022 – XXXVI Szczecin – 23.04. – sala koncertowa Polskiego Radia Szczecin
Kapituła Nagrody w składzie: ks. bp dr Paweł Cieślik, Piotr Sutowicz, dr Leszek Laskowski, dr hab. prof. AP Jowita Kęcińska-Kaczmarek, ks. dr Krzysztof Łuszczek statuetki przyznała:
- Janowi Tarnowskiemu (Szczecin) – za wrażliwość na krzywdę ludzką oraz umiłowanie sprawiedliwości społecznej i poszanowanie praworządności.
- Marcinowi Maślance (Koszalin) -za szeroko rozumianą działalność edukacyjno-formacyjną i kształtowanie patriotycznych postaw wśród młodego pokolenia
- Stanisławowi Pawełkowi (Piła) – za wieloletnią pracę organiczną na rzecz kultury chrześcijańskiej
2023 – XXXVII Szczecin – 29.04. – Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego
Kapituła Nagrody w składzie: ks. bp dr Paweł Cieślik, Piotr Sutowicz, dr Leszek Laskowski, dr hab. prof. AP Jowita Kęcińska-Kaczmarek, ks. dr Krzysztof Łuszczek statuetki przyznała:
- Caritas Archidiecezji Szczecińsko-Kamieńskiej – za praktyczną i stałą realizację przykazania miłości bliźniego, a szczególnie za pomoc udzieloną tysiącom uchodźców wojennych z Ukrainy
- ks. Waldemar Szczurowski (Police) – za niezłomność w walce z komunistycznym reżimem oraz animację działań religijno-społecznych dla społeczności lokalnej w wolnej Polsce
- Grzegorz Kozak (Szczecin) – za codzienną realizację zasad bliskich patronowi nagrody i poszanowanie praworządności